परिचय

पंचायत समिती तलासरी

तलासरी तालुका पालघर जिल्हयातील 8 तालुक्यांपैकी बहुतांशी (90.73%) आदिवासी बहुल तालुका आहे.तालुका केंद्र शासीत प्रदेश दादरा नगर हवेली व गुजरात राज्य यांच्या सिमा भागेवर वसलेला आहे.तालुक्याच्या मध्य भागातुन मुंबई-अहमदाबाद राष्ट्रिय महामार्ग क्रमांक -8 जात आहे.तालुक्याचे भौगोलिक क्षेत्रफळ 26711 हेक्टर आहे. तलासरी तालुक्यात एकुण जिल्हा परिषदेचे 5 निवडणुक विभाग (गट) असुन उपलाट, सुत्रकार, डोंगारी, झाई ,उधवा,गटांचा समावेश आहे.पंचायत समितीचे 10 निर्वाचण गण असुन उधवा ,उपलाट, कोचाई, सुत्रकार, झरी ,डोंगारी ,गिरगाव ,झाई ,वसा व ,वडवली,गणांचा समावेश आहे. तालुक्यात 21 ग्रामपंचायती व 41 महसुल गावे असुन 214 पाडे आहेत तालुक्याचे 2011 च्या जनगणनेनुसार एकुण 1,54,818 लोकसंख्या आहे.त्यापैकी 76417 पुरूष व 78401 स्रियांची संख्या आहे..स्रियांचे प्रमाण ( 50.24) पुरूषांपेक्षा (49.76) जास्त आहे. 16304 कुटूंबे दारिद्रय रेषेखालील आहे. तालुक्यामध्ये वारली ,धोडिया ,कोकणा ,कातकरी ,जमाती प्रामुख्याने आढळुन येते .यामध्ये वारली समाजाची लोकसंख्या सर्वात जास्त आहे.या तलासरी तालुक्यात धोडिया वारली कोकणी भाषा बोलली जाते.यामध्ये उपलाट गटामध्ये डावर, वारली , झाई गटामध्ये कोकणी, धोडिया,भाषा प्रामुख्याने बोलली जाते.वारली कलाचित्र हे तालुक्यात लोकप्रिय व प्रचलीत आहे. तालुक्यातील मुख्य व्यवसाय शेती आहे.प्रामुख्याने भात हे मुख्य पीक असुन हे पीक पावसावर अवलंबुन आहे.येथे पावसाचे सरासरी प्रमाण 28.99 मिली मिटर आहे.तसेच प्रामुख्याने शिंदीच्या झाडांची मोठया प्रमाणात शेतांवर लागवड झालेली आहे.तलासरी तालुक्यातील शेती व्यतीरिक्त रोजगारासाठी बहुतांशी लोक महाराष्ट्र औदयोगिक विकास वसाहत-अच्छाड व गुजरात औदयोगिक विकास वसाहत उंबरगाव तसेच पुर्वेस सिमा लगत असलेला केंद्र शासीत प्रदेश दादरा नगर हवेली येथे जातात.तलासरी तालुक्याच्या ठिकाणी शासकिय कार्यालय सेवाभावी संस्था शैक्षणिक संस्था बँक पोस्ट इत्यादी सोयी सुविधा आहेत. एकुण पाहता तलासरी तालुक्यामध्ये गरीबातील गरीबापर्यंत पोहोचुन त्यांचा विकास करण्याची मोठी संधी या ठिकाणी आहे.महाराष्ट्र राज्य ग्रामिण जिवनोन्नती अभियाना (उमेद) मार्फत गरीब लोकांच्या संस्था तयार करून क्षमता बांधणी करणे आणी त्या माध्यमातुन शाश्वत रोजगार उपजिविका निर्माण करून त्यांचा विकास साधणे हे ध्येय डोळयासमोर ठेवुन वाटचाल करीत आहेत.

पंचायत समिती तलासरी अंतर्गत सर्वसाधारण माहिती (सन २०२५)
अ.क्र. तपशिल संख्या शेरा
1 पंचायत समिती स्थापना सन 1964
2 भौगोलिक क्षेत्र 26,711 हेक्टर
3 लोकसंख्या-2011 1,54,818 1,36096 ग्रामीण
4 ग्रामपंचायती 21 1 काजळी ग्रामदान मंडळ
5 महसुली गांवे 41
6 नगरपंचायत 1 तलासरी ग्रामपंचायत 7/5/2016 पासुन नगर पंचायत झालेली आहे.
7 एकूण समाविष्ट पाडे 214
8 साक्षरतेचे प्रमाण 47.32 53.69 ग्रामीण
9 पुरूष् साक्षरता प्रमाण 59.79 39.72 ग्रामीण
10 महिला साक्षरता प्रमाण 40.21 60.27 ग्रामीण
11 अनुसुचित क्षेत्र 46 गांवे 41 ग्रामीण
12 अनुसुचित जमाती लोकसंख्या 140273 127275 ग्रामीण
13 अनुसुचित जमाती टक्केवारी 90.6 93.51 ग्रामीण
14 आरोग्य संबंधात सुविधा
ग्रामीण रूग्णालय 1 ग्रामीण रूग्णालय तलासरी नगर
प्राथमिक आरोग्य केंद्र 4 पंचायत क्षेत्रात आहे
उपकेंद्र 28 सुत्रकार, उधवा, आमगांव, वसा
फिरते आरोग्य पथक (एम आर सी.) 1 तलासरी नगर पंचायत क्षेत्र तलासरी-1 व 2 उपकेंद्र आहेत
प्राथमिक आरोग्य पथक (पी.एच.यु) 1 सुत्रकार प्रा. आ. केंद्राअंतर्गत
जि. प. दवाखाने (आर्युवेदिक) 1 उपलाट-उपकेंद्रात तात्पुरते
15 धार्मिक स्थळे 1- इस्कॉन मंदीर झरी-पाटीलपाडा
16 पर्यटन स्थळे 3 – झाई समुद्र किनारा, करजगांव थंडपाण्याचे कुंड, कुर्झे डॅम तलासरी नगर पंचायत क्षेत्रात पाटीलपाडा येथे आहे, झाई-बोरीगांव, करजगांव, कुर्झे
सन २०२५ ची माहिती
अ.क्र. तपशिल संक्षिप्त तपशिल आकडेवारी पुरूष स्त्री
1 भौगोलिक क्षेत्र एकूण क्षेत्रफळ 26711 हेक्टर
2 लोकसंख्या 1 सन-2001 एकूण पुरूष स्त्री
एकूण लोकसंख्या 121217 60319 60898
अनुसुचित जमाती 107379 52722 54657
अनुसुचित जाती 840 424 416
इतर 12998 7173 5825
लोकसंख्या 2 सन-2011 एकूण पुरूष स्त्री
एकूण लोकसंख्या 154818 76417 78401
अनुसुचित जमाती 140273 68699 71574
अनुसुचित जाती 2043 1011 1032
इतर 12502 6707 5795
साक्षरेतेचे प्रमाण 73269 43808 29461
साक्षरतेची टक्केवारी 47.32
निरक्षरतेचे प्रमाण 81549 32609 48940
निरक्षरतेची टक्केवारी 52.68
0 ते 6 वयोगट 26733 13270 13463
एकूण कुटुंबे सन-2001 नुसार सन-2011 नुसार
1 एकूण कुटुंबे 24134 27942
2 दारिद्रय रेषेखालील कुटुंबे (BPL) 2002-2007 16304
1. अनुसुचित जमाती 15826
2. अनुसुचित जाती 95
3. इतर 383
अ.क्र. तपशिल संक्षिप्त तपशिल संख्या
3 दळण वळण सुविधा जि.प. बांधकाम विभाग
1 इतर जिल्हा मार्ग – पुर्णत: डांबरीकरण (5 रस्ते) 65.310 कि.मी
2 ग्रामीण मार्ग (320 रस्ते) 486.58 कि.मी
सार्वजनिक बांधकाम विभाग
3 राज्य महामार्ग (2 रस्ते) 33.20 कि.मी
4 प्रमुख जिल्हा मार्ग (4 रस्ते) 38.16 कि.मी
4 बँक सुविधा
राष्ट्रीयकृत बँक 3
सहकारी बँक 3
ग्रामीण बँक 3
5 तहसिल कार्यालय रास्त भाव दुकाने 69
6 दुरध्वनी कार्यालय तलासरी, अच्छाड, उधवा 3
7 डाकघर डाकघर कार्यालये 10
पशुवैदयकिय सुविधा
एकुण पशुधन दवाखाने – 6
एकूण ग्रेड 1 तलासरी वेवजी फिरता दवाखाना तलासरी
3
ग्रेड 2 उधवा उपलाट गिरगांव
3
आठवडा बाजाराची माहिती
अ.क्र. आठवडा बाजार भरणा-या ग्रा.पं.चे नांव बाजाराचे वार
1 तलासरी सोमवार
2 करजगांव मंगळवार
3 अच्छाड मंगळवार
4 बोरमाळ बुधवार
5 झरी गुरुवार
6 उपलाट शुक्रवार
7 उधवा रविवार
8 आमगांव रविवार